De officiële lijst
met bestverkochte boeken

Essay van de Boekenweek 2021.

Kigali, 19 april 1994 vn-commandant Roméo Dallaire staat op een broeierig vliegveld in Kigali, Rwanda, met op de achtergrond het onregelmatige staccato van geweerschoten, en kijkt toe hoe zijn Belgische blauwhelmen een voor een in de buik van een c-130 Hercules-transportvliegtuig verdwijnen. Het land dat ooit de waterscheiding tussen Tutsi’s en Hutu’s had geïnstitutionaliseerd, de een superieur aan de ander had verklaard, laat hen nu achter in het volle besef van de slachtpartij die buiten deze luchthaven is ingezet. Het ‘Zwitserland van Afrika’, zoals door westerlingen vaak naar Rwanda werd verwezen met een pijnlijk gebrek aan verbeeldingskracht of vanuit de simpele gewoonte alles op zichzelf te betrekken, staat er alleen voor.

De mysterieuze zevende zus was altijd onvindbaar, maar als Georg Hoffman onthult dat hij haar misschien op het spoor is, ontdekken Maia en Ally dat er twee aanwijzingen zijn: het adres van een wijngaard in Nieuw-Zeeland, en een tekening van een bijzondere, stervormige ring. CeCe, die in Australië woont, gaat op onderzoek uit. Dat blijkt pas het begin van de zinderende zoektocht naar de zevende zus, want de vrouw met de bijzondere ring is net aan een grote reis begonnen. Het wordt een race tegen de klok die de zussen de hele wereld over voert. Ze proberen haar spoor te volgen in Nieuw-Zeeland, Canada, Engeland, Frankrijk en Ierland, maar ze lijken steeds een stap achter te lopen…

Limbricht, nabij Sittard, eind zeventiende eeuw. Haar leven lang is Entgen Luijten gewend haar eigen weg te gaan, in familiekwesties, in zaken en in de liefde. Ze wordt daarin gesteund door een grote kennis van de natuur, die ze ook regelmatig aanwendt om haar dorpsgenoten te helpen. Maar dan wordt ze vanwege een paar ongelukkige voorvallen beschuldigd van hekserij. De kasteelheer is gebrand op een bekentenis, waarvoor hij gebruikmaakt van alle middelen die de inquisitie hem ter beschikking stelt. Maar wat als Entgen tegen alle verwachtingen in standhoudt?

'De heks van Limbricht' is een op feiten gebaseerde roman over de moed, eigenzinnigheid en het politieke bewustzijn van een ongetemde vrouw. Haar proces in 1674, waarvan alle stukken bewaard zijn gebleven, verloopt anders dan iedereen had kunnen voorspellen.

‘Wat wil jij worden als je groot bent?’ vroeg de mol. ‘Lief,’ zei de jongen.

‘De jongen, de mol, de vos en het paard’ van Charlie Mackesy is een moderne fabel voor jong en oud. De 100 illustraties en de poëtische teksten vertellen het verhaal van een bijzondere vriendschap, tussen de jongen en de drie dieren. De universele lessen die ze samen leren zijn stuk voor stuk levenswijsheden.

De Nederlandse editie van ‘The Boy, the Mole, the Fox and the Horse’ is prachtig vertaald door Arthur Japin, waardoor de teksten nog dichterbij komen. Een moderne klassieker, die je kijk op het leven verandert.

‘Muziek mag niet, daten is verboden, het hebben van vrienden van het andere geslacht is onwettig, je leuk kleden en opmaken is ongepast, ’s avonds buiten zijn is niet geoorloofd, “vieze, immorele” films en series kijken is onaanvaardbaar (en dan bedoel ik geen porno, gewoon een film waarin wordt gezoend), het vieren van verjaardagen of andere heidense feestdagen mag niet, werken met mannen kan niet en ook uitgaan en feesten op festivals is verboden.’

Opgroeien in een streng islamitisch gezin betekent voor Büsra dingen stiekem doen. Stiekem make-up en sieraden dragen, laat thuiskomen, met jongens afspreken en alcohol serveren in een restaurant. Maar het betekent vooral: voortdurend vragen stellen. ‘Moet ik leven als een kamerplant? Moet ik in een huwelijk treden waar alle seks uit is geramd nog voordat het begonnen is, omdat mijn verwekkers een volstrekt humorloze, bloedeloze en Koranvaste lul voor mij hebben uitgekozen? En dan veranderen in een broedkip zoals alle vrouwen om me heen? En de rest van mijn bestaan op die manier slijten? Is dat waarvoor ik leef? Is God dan blij met mijn tragedie?’ In een ongekend eerlijk relaas onderzoekt Büsra met veel humor de grenzen van haar geloof en de gemeenschap waar ze in opgroeit. Als er iemand geen blad voor de mond neemt, is het Büsra wel.

Lale Gül (1997, Kolenkitbuurt, Amsterdam) studeert Nederlands aan de VU. Tot haar zeventiende ging ze in het weekend naar een Koranschool van Stichting Milli Görüş. In haar autobiografische debuutroman 'Ik ga leven' betwist ze alles wat ze daar geleerd heeft en meer.

In ‘Cliënt E. Busken’ van Jeroen Brouwers zit de hoofdpersoon vastgegord in zijn rolstoel op de gesloten afdeling van een instelling waar hij tegen zijn zin verblijft en denkt, piekert, maalt en bedoelt. Hij zegt niets en misschien is er iets mis met zijn gehoor, maar van wat om hem heen gebeurt blijft hij een scherp waarnemer en inwendig voorziet hij zijn medebewoners en het personeel van snerpend commentaar.

Ongericht wentelen zijn gedachten door elkaar en bewegen zich van verontwaardiging en machteloos verzet tegen zijn situatie via troebele herinneringen naar megalomanie. ‘Cliënt E. Busken’ beschrijft een dag van zijn verblijf in de psychiatrische instelling. Navrant en hilarisch openbaart zich een warrig geestesuniversum.

Hoe komen we uit deze crisis? Dat is de vraag die Ramsey Nasr, een van Nederlands meest veelzijdige kunstenaars, zichzelf stelt.

De pandemie legt volgens Nasr bloot wat we lange tijd niet wilden zien: het politieke en economische systeem heeft de fundamenten van onze samenleving aangetast. In een uiterst persoonlijk en tegelijk rationeel betoog ontleedt Nasr de corona- en klimaatcrisis als twee rampen die wezenlijk met elkaar verbonden zijn. Stap voor stap bevraagt hij onze gehele westerse manier van leven. Aan de hand van kunstenaars als Boccaccio, Rilke en Van Gogh houdt Nasr een pleidooi om onze plek op aarde en ons idee van geluk radicaal te herzien, niet als zweverig ideaal, maar puur uit lijfsbehoud.

'De fundamenten' is daarmee naast een indringende hartenkreet een politieke oproep tot opstand. Tegenover de chaos van deze tijd plaatst Nasr een urgent maar hoopvol geluid voor een land en wereld in crisis.

Beleef opnieuw de sensualiteit, romantiek en spanning van Vijftig tinten vrij, ditmaal door de ogen, gedachten en dromen van Christian Grey.

E L James neemt je mee terug naar de spannende sensualiteit van Vijftig tinten, de liefdesgeschiedenis die de harten van miljoenen lezers wereldwijd veroverde. Hierbij nodigen wij u uit voor de bruiloft van het decennium: Christian Grey en Anastasia Steele gaan trouwen. Maar is Christian wel een geschikte echtgenoot? Zijn vader twijfelt daaraan, zijn broer wil een waanzinnig vrijgezellenfeest organiseren en zijn verloofde weigert gehoorzaamheid te beloven...

Alsof het huwelijk nog niet genoeg uitdagingen met zich meebrengt! Hun passie brandt feller dan ooit, maar Ana’s opstandige geest blijft Christians duistere angsten en behoefte aan controle op de proef stellen. Daarnaast vormen oude rivalen en frustraties een bedreiging – tot één moment van onoplettendheid hen voorgoed uit elkaar dreigt te drijven. Kan Christian de nachtmerries uit zijn kindertijd en de kwellingen uit zijn jeugd te boven komen en zichzelf redden? Zal hij, als hij eenmaal weet waar hij vandaan komt, in staat zijn zichzelf te vergeven en Ana’s onvoorwaardelijke liefde te accepteren? Zal Christian eindelijk vrij zijn?

Twee getrouwde vrouwen, allebei moeder en midden veertig, storten zich in een lesbische amour fou zonder weerga. Zwanet Vrauwdeunt, die het verhaal vertelt, doorkruist in een schaamteloze innerlijke monoloog het erotische paradijs dat zij met haar geliefde Corinne Suwijn heeft ontdekt. Albert Egberts, echtgenoot van de een en voormalig minnaar van de ander, is aangewezen op het sleutelgat.

Stemvorken gaat niet alleen over liefde en lichamelijkheid, maar ook over verval dat komt met het voortschrijden van de tijd. Zwanet en Corinne raken betrokken bij de zoektocht naar Tibbolt ‘Movo’ Satink, die is verdwenen na een veldslag tussen voetbalhooligans, maar een sleutelrol vervult bij de genezing van een ernstig verwarde vrouw over wie zij zich ontfermen. Uiteindelijk is het de vijandige buitenwereld die hun liefde te gronde dreigt te richten.

Na de plotselinge dood van hun vader komen Maia en haar zussen bij elkaar in hun ouderlijk huis, een prachtig landhuis aan het Meer van Genève. De zussen werden als baby door Pa Salt geadopteerd en krijgen na zijn dood allemaal een brief met een mysterieuze verwijzing naar hun afkomst.

Maia's verleden brengt haar naar Rio de Janeiro. Daar aangekomen probeert ze met de weinige aanwijzingen die ze heeft haar achtergrond te ontrafelen. Het voert haar tachtig jaar terug in de tijd, naar de bouw van het wereldberoemde Christus de Verlosser-beeld én de glamour van de jaren twintig in Parijs. Slaagt zij erin haar ware identiteit te achterhalen?

De zeven zussen is het eerste deel uit een zevendelige serie over liefde, verlies en de zoektocht naar wie je werkelijk bent.

Niet lang nadat Bart Chabot het ouderlijk huis heeft verlaten om in Leiden Nederlands te gaan studeren, leert hij Herman Brood kennen. Direct is er een wederzijdse affiniteit en hun ontmoeting vormt het begin van een levenslange vriendschap. Brood herkent ogenblikkelijk de eigenheid en het talent van de jonge Chabot, en hij neemt hem mee in het ritme van de rock-’n-roll. En snel zijn daar ook de anderen, onder wie Jules Deelder en Martin Bril, met wie eveneens levenslange vriendschappen ontstaan. Vader en moeder Chabot wonen in die periode in Vancouver, in dienst van Buitenlandse Zaken, net niet ver genoeg om nieuwe confrontaties met hun zoon te voorkomen. Het zal nog een paar jaar duren voordat de breuk definitief is, intussen is de zoon dan zelf vader geworden. Opnieuw wordt de lezer meegenomen in dit heftige familieverhaal, in een stijl en toon waarin het hartritme van de nieuwe rauwe tijd heerlijk voelbaar is.

De grote literaire bestseller uit Zweden. Een weergaloos en intens verhaal over een disfunctionele familie en de gevolgen van een groot trauma uit het verleden.

Drie broers keren terug naar het vakantiehuis bij het meer waar twintig jaar eerder een ongeluk heeft plaatsgevonden dat hun leven voor altijd heeft veranderd. Ze hebben de as van hun overleden moeder mee om uit te strooien. Dat het hun moeders wens was om niet naast het graf van hun vader uitgestrooid te worden, ontdekken ze pas de avond voor de crematie via een brief die de broers in haar appartement vinden.

Benjamin bestuurt de auto, Pierre zit naast hem en Nils zit op de achterbank. Het is een reis naar hun verleden, naar een tijd waarin ze als jongens door hun ouders volledig aan hun lot werden over gelaten. Nu zijn ze jongemannen, uit elkaar gegroeid, maar nog altijd verbonden door een gedeelde geschiedenis van strijd om de aandacht van hun vader, en om de onvoorspelbare liefde van hun moeder. Door haar dood raakt alles in een stroomversnelling en de spanning tussen de broers loopt op. Welke tragedie heeft zich destijds precies afgespeeld?

In ‘KliFi’ van Adriaan van Dis zijn De Oranjes verjaagd, de republiek Nederland likt haar wonden na een orkaan en het volk schikt zich in een president die ontkennen tot kunst heeft verheven. Jákob Hemmelbahn, zoon van Hongaarse vluchtelingen, verbaast zich over de gelatenheid van zijn medeburgers. Geheel tegen zijn aard verzet hij zich en geeft hij een stem aan de slachtoffers van een lokale overstroming.

‘KliFi’ is een bitter vrolijke vertelling over uit de pas lopen, over onze neiging tot aanpassen en veinzen, en over lastige vriendschappen.

De zeventienjarige Samuel Sooleyman groeit op in een dorp in de Republiek Zuid-Soedan, een land dat verscheurd wordt door een burgeroorlog. Zijn grote passie is basketbal en zijn verbazingwekkende sprongkracht en snelheid maken hem tot een bijzondere speler. Wanneer hij wordt geselecteerd voor het nationale jeugdteam dat een toernooi zal spelen in Amerika, beseffen Samuel en zijn familie dat dit zijn leven voorgoed kan veranderen. De scouts van alle belangrijke universiteiten zijn aanwezig – een studiebeurs en een plek in een van de college teams liggen in het verschiet. Maar zal hij opvallen tussen al die andere getalenteerde spelers? Jongemannen die al jaren gevolgd worden door de experts, terwijl niemand ooit van Samuel heeft gehoord?

Tegen alle verwachtingen in weet Samuel de aandacht op zich te vestigen. Maar dan bereikt hem het vreselijke nieuws dat het oorlogsgeweld zijn dorp heeft bereikt, met fatale gevolgen. Wanneer duidelijk wordt dat hij niet meer terug kan naar huis, blijft er nog maar één manier over om zijn familie ooit weer terug te zien: zij moeten naar Amerika komen. Om dat voor elkaar te krijgen, zal Samuel echter iets moeten presteren wat nog niemand in de geschiedenis van het basketbal is gelukt: binnen één enkel seizoen de absolute top bereiken.

Een modern verlangen draait om menselijke relaties: tussen geliefden, vrienden, maar ook tussen mens en dier, ouder en kind, mens en ding. De personages in deze veertien verhalen moeten zich soms in moeilijke bochten wringen om door onbegrip en afstand heen te ploeteren, kloven te overbruggen. Daarbij rijst steeds weer de vraag: hoe verhouden wij ons tot elkaar in een soms donkere, labyrintische wereld? En wat vertelt dat ons over onszelf, en onze plek in die wereld?

Na een storm in het jaar 1196 halen kustvissers een kleuter uit de branding. Die blijkt de enige overlevende van een schipbreuk te zijn. De jongen, vermoedelijk een koningskind, brengt zijn jeugdjaren door in een klooster nabij Brugge. Dat ontvlucht hij om zijn familie terug te vinden. Onder de naam Madoc leidt hij een leven als ridder en vecht duels op leven en dood uit, een leven waarin liefde evengoed een hoofdrol speelt. Jarenlang is hij de rechterhand van de legendarische graaf Hincmar. In Parijs ontpopt hij zich tot agnost, vrijdenker en schrijver. Maar als de Inquisitie actief wordt krijgen de ketterjagers ook Madoc in het vizier.

In 2017 ontdekt een Vlaamse mediëvist een verzamelhandschrift uit de dertiende eeuw. Hij raakt ervan overtuigd dat dit eigenhandig werd geschreven door Willem, dichter van het fameuze Van den Vos Reynaerde en het mysterieuze boek Madoc. Hoe houden deze teksten verband met het levensverhaal van de veelzijdige middeleeuwse schrijver?

In een roman die tegelijk bloedstollend en intellectueel uitdagend is en waarin de Middeleeuwen in alle kleur oprijzen, speelt Nico Dros een vernuftig spel met de vermeende geschiedenis van de raadselachtigste middeleeuwer: Madoc.

Ally D'Aplièses zeilvakantie is bijna ten einde als ze bericht krijgt over de plotselinge dood van haar vader. Zo snel ze kan vliegt ze naar huis om samen met haar zussen hun vaders testament te openen. Voor ieder van hen is er een brief met een mysterieuze opdracht: ze moeten op zoek naar hun ware afkomst.

Na een traumatische ervaring op zee keert Ally kort daarna de zeilwereld de rug toe en besluit haar vaders opdracht uit te voeren. Het voert haar naar Noorwegen, naar de onbekende zangeres Anna Landvik, die honderd jaar eerder als eerste het stuk 'Peer Gynt' van Grieg opvoerde. Hoe meer Ally over haar verleden te weten komt, hoe meer vragen er ontstaan. Wat probeert haar vader haar duidelijk te maken? En wie was hij echt?

‘De avond is ongemak’ van Marieke Lucas Rijneveld is het schrijnende verhaal van een gereformeerd boerengezin dat wordt getroffen door de dood van een kind.

Door de ogen van Jas, die zich ophoudt in het niemandsland tussen kindertijd en volwassenheid, zien we hoe de familieleden elk op hun eigen manier omgaan met het verlies. Vader en moeder zijn volledig verlamd door verdriet en zien niet hoe Jas en haar zusje Hanna en haar broer Obbe ondertussen langzaam ontsporen.

Een romandebuut dat is doortrokken van seksualiteit, geloof en de smerigheid van het bestaan. Marieke Lucas Rijneveld geldt als een van de grootste nieuwe talenten van de Nederlandse letteren. In 2015 debuteerde ze met de meermaals herdrukte dichtbundel ‘Kalfsvlies’, die werd bekroond met de C. Buddingh’-prijs voor het beste poëziedebuut.

Hugh 'Shuggie' Bain brengt in de jaren tachtig zijn jeugd door in een vervallen sociale huurwoning in Glasgow. Agnes, zijn moeder, is alles voor Shuggie. Zij behoudt haar trots door er altijd goed uit te zien. Toch zoekt ze steeds vaker troost in drank. Shuggie probeert intussen uit alle macht normaal te zijn, ook al ziet iedereen dat hij 'anders' is dan de andere jongens. Agnes steunt haar zoon, maar haar verslaving begint alles te overschaduwen, zelfs de liefde voor haar Shuggie.

Star D'Aplièse staat op een keerpunt in haar leven. Na de dood van haar vader, heeft ook zij net als haar zussen, de opdracht gekregen op zoek te gaan naar haar afkomst. Er is alleen één ding dat haar tegenhoudt: haar zusje CeCe, waar ze alles mee deelt.

Als ze uiteindelijk met lichte tegenzin naar Londen vertrekt, gaat een nieuwe wereld voor haar open. Daar ontdekt Star het bestaan Flore MacNichol, een onafhankelijke, geëmancipeerde vrouw die honderd jaar geleden leefde en die na haar jeugd op het Engelse platteland naar het bruisende Londen vertrok. Ze maakte daar kennis met nieuwe idealen en tradities en vond de ruimte om haar identiteit te ontplooien.

Zal Star in Londen eenzelfde transformatie doormaken en eindelijk uit de schaduw van haar zusje kunnen stappen?